De financiële wereld richt zich op het analyseren van mogelijke consequenties die de pandemie en daarmee gepaard gaande onzekerheid kan hebben op de financiële markten. Vermogensbeheerders proberen eventuele effecten op beleggingen van hun klanten in kaart te brengen. Je hoeft geen expert te zijn om te beseffen dat de volatiliteit in de nabije toekomst dreigt toe te nemen. Niet alleen op de beleggingsmarkt maar vooral in het brein van de vermogensbeheerders en individuele klant.
De radar van gevaar
De onzekerheid die de pandemie en maatregelen met zich meebrengt voor economische groei en behoud van onderneming en vermogen van het individu wordt door een radar in ons brein opgepikt. Ons reptielenbrein is uitgerust met deze natuurlijke radar voor gevaar. Dit deel van het brein scant alle informatie die wij dagelijks te verwerken krijgen. Het reptielenbrein is zonder enige nuance constant op zoek naar gevaar. Dit gedeelte van ons brein helpt ons om te overleven. Het maakt geen onderscheid tussen mogelijke of directe negatieve gevolgen en heeft geen perceptie van de lange termijn anders dan dat er gevaar aan de horizon gloort.
Ons reptielenbrein kent geen nuance in gevaar en ziet alles door een donkere lens. Het brein draait op routine en voorspelbaarheid. Mogelijk verlies van geld wordt verwerkt als acuut levensgevaar. Het reptielenbrein is verantwoordelijk voor automatisch basisgedrag. Dit betekent dat mogelijke bedreigingen voor financiële overleving direct aangepakt worden en voorrang hebben op andere hersenactiviteit. Dit leidt tot een primair vluchten, vechten of bevriezen reactie.
Geldovertuigingen van uw oma tot uw kleinkinderen
Naast de primaire vlucht, vecht en bevries reactie spelen op de lange termijn Geldscripts, automatisch financieel gedrag, een bepalende rol. Geldscripts ontstaan door onbewuste overtuigingen over geld en worden voornamelijk in onze jeugd ontwikkeld. De overtuigingen ontstaan door indirecte boodschappen over geld. Deze boodschappen komen ondermeer van ouders, grootouders en de maatschappij. De boodschappen worden op een diep primair level in ons brein verwerkt tot Geldscripts die dienen als overlevingsmechanisme en bescherming. Ze zijn gebaseerd op incomplete, conflicterende en soms gedeeltelijke waarheden.
Geldscripts worden van generatie op generatie doorgegeven. Impactvolle gebeurtenissen kunnen Geldscripts versterken en activeren. Aangezien een pandemie voor de meesten onbekend is maar voorvaderen waarschijnlijk wel met economische gevolgen van een pandemie te maken hebben gehad, kunnen de Geldscripts van oma worden geactiveerd bij deze impactvolle gebeurtenis. Ook kan een impactvolle gebeurtenis met financiële gevolgen nieuwe Geldscripts ontwikkelen die weer worden doorgegeven aan de volgende generaties.
Niet logisch financieel gedrag, ongeacht de financiële impact Ongeacht de financiële gevolgen op lange termijn zullen de huidige gebeurtenissen leiden tot Geldscripts waarvan het effect op lange termijn te merken zal zijn. Geldscripts worden onbewust opgeslagen voor de lange termijn zonder onderscheid tussen emotionele ervaringen van het verleden en het heden. Hoe heftiger de emotie bij het ontstaan hoe hardnekkiger het script.
Geldscripts die nu ontstaan leiden tot blijvende onbewuste veranderingen in overtuiging en financieel gedrag die enorm resistent zijn tegen verandering. Dit in een poging om een financieel traumatische ervaring in een logisch geheel te zien en om kansen weer financieel geraakt te worden te verkleinen.
De invloed van Psychologische perceptie
De ontwikkelde financiële overtuigingen en Geldscripts veroorzaken een cognitieve, emotionele en gedragsmatige consequentie voor de lange termijn. Dit ongeacht de feitelijke effecten op lange termijn van de pandemie en de huidige maatregelen. De psychologische perceptie van financiële ontwikkelingen hebben namelijk een grotere invloed op ons gevoel van financial well being dan de feitelijke financiële zaken.
Ons brein heeft een natuurlijke tendens om onze geldovertuigingsstructuren te versterken en daarbij ervaringen te vermijden die deze geldovertuigingen uitdagen of om informatie te verwerpen die de geldovertuigingen in twijfel trekken. De in de Behavioral Finance bekende Cognitieve Dissonantietheorie postuleert dat de bewustwording van tegenovergestelde overtuigingen psychologisch onbehagen creëert. Dit onbehagen willen wij zo snel mogelijk opheffen. Zodra iemand wordt geconfronteerd met informatie die in strijd is met financiële overtuigingen gaat het brein vanuit de survival modus automatisch op zoek naar informatie die de eigen geldovertuigingen en Geldscripts versterken.
Op deze manier sudderen de onbewuste financiële overtuigingen voort. Niet alleen als klanten naar aanleiding van een gedegen analyse van de impact van de pandemie advies wordt gegeven, maar ook lange tijd daarna. Geldscripts en gecreëerde financiële overtuigingen werken nog jaren en vele generaties door.
