Bitcoin brengt ons terug naar de Prehistorie
Bitcoin zet eeuwenoude psychologische mechanismen in werking die, net als de cryptomunt, niet tastbaar zijn. Dit heeft tot gevolg dat er geen controle over is en het sprookjesachtige verhaal van Bitcoin uiteindelijk leidt tot fatal attraction: de afgrond.
Hoewel economen zich niet op verhalen richten, is het een feit dat een goed verhaal verkoopt bij het grote publiek. Bitcoin heeft alle ingrediënten van een mooi sprookje: het belooft het nieuwe goud te zijn en is gehuld in mysterie. De grondlegger Nakamoto heeft niemand ooit gezien, wat hem een bovenmenselijke status verleent.
Men investeert graag in dat verhaal met een enorme aantrekkingskracht, veelal zonder zich te realiseren wat Bitcoin nu daadwerkelijk is en zonder volledig onderzoek te doen naar de te verwachten uitkomsten op basis van cijfers.
Aanhangers zien in Bitcoin bovendien de mogelijkheid om zichzelf een identiteit te verschaffen als iemand die invloed heeft op de financiële wereld. Dit bevordert een Affinity bias, een eeuwenoud mechanisme dat gaat over de individuele neiging om irrationele en weinig economische beslissingen te nemen doordat je ervan overtuigd bent dat Bitcoin je identiteit/waarden reflecteert.
Bitcoin: de nieuwe subcultuur
Bitcoin heeft dan ook meer weg van een beweging, met een eigen jargon en acroniemen als FUD en HODL. Dat, plus de toevoeging van termen als “mining” maakt de digitale goudkoorts compleet. Bitcoin kopen is deel uitmaken van een subcultuur die je voorziet van een eigen identiteit en saamhorigheid met andere groepsleden. Het verlangen om erbij te horen, zit diep in ons brein verankerd.
Hiervoor moeten we terug naar onze prehistorische voorouders. Om te kunnen overleven, waren wij afhankelijk van onze stam. Deel hiervan uitmaken en erbij horen, betekende overleven.
Ons brein is vanaf het ontstaan van de mensheid hierop ingesteld, dat geldt ook voor de drang naar onmiddellijke beloning. Vooral generaties die zijn opgegroeid met de snelheid van social media, willen heel graag direct resultaat zien en gaan voor snelle cycli. Hoge risico- en beloningsinvesteringen zoals Bitcoin sluiten hier bij aan. Bitcoin is spannend, omdat er continu iets gebeurt. Je kan het 20 keer per dag checken waarbij de waarde 20 keer per dag heftig kan fluctueren.
Influencers als stamhoofd
“De stam” bevindt zich tegenwoordig in de virtuele wildernis van sociale mediaplatformen waarin het eeuwenoude psychologische beïnvloedingsmechanisme van autoriteit geldt. Influencers zijn hier de stamhoofden. Sociale platformen staan vol met succesverhalen van stamprominenten, mensen die heel veel geld hebben verdiend met Bitcoin. Zo zijn er de instant Bitcoin miljonairs en is er de “Bitcoinfamilie die al haar bezittingen heeft omgezet in Bitcoin, naar een camper verhuisde en de wereld rondreist.
Sociale media zijn hèt platform voor sociale bewijskracht, Sociale bewijskracht is één van de krachtigste beïnvloedingsinstrumenten en heeft meer overtuigingskracht dan welke voorlichting dan ook. Onderzoek heeft uitgewezen dat als mensen over hun investeringen en beleggingen praten op sociale media, zij de neiging hebben om meer risicovolle investeringen op te zoeken. Bitcoin-missers bestaan niet op social media, sowieso schept niemand op over het verliezen van geld.
Het stijgen van Bitcoin schept een illusie van betrouwbaarheid en kracht. Dit heeft vele ‘momentum handelaren’ aangetrokken en een stijgende FOMO [fear of missing out] gecreëerd. Veel mensen proberen te voorkomen dat ze spijt krijgen dat ze géén deel uitmaken van de Bitcoin-beweging.
Kuddegedrag, het tweelingbroertje van sociale bewijskracht, speelt ook een grote rol in de populariteit van Bitcoin. Mensen reageren sneller op signalen van andermans gedrag dan op rationele impulsen. Onderzoek wijst uit dat 95 procent van de mensen anderen imiteert, en 5 procent op eigen initiatief handelt. In de crypto-valutamarkten is kuddegedrag afhankelijk van de marktactiviteit, in plaats van marktvolatiliteit.
Het principe van sociale bewijskracht en kuddegedrag bevestigt dat wij gedrag observeren en volgen van mensen die op ons lijken en waar wij ons mee verbonden (willen) voelen. Isolement versterkt de drang erbij te willen horen.
Grotere Dwaas?
Geldt hier het succes van een nieuwe financiële wereld of de theorie van “de grotere dwaas” (het idee dat je geld kunt verdienen met het kopen van een activa omdat er iemand is die uiteindelijk bereid is om het van je te kopen tegen een hogere prijs).Zal de waarde van Bitcoin afbrokkelen wanneer er “geen grotere dwazen” overblijven om het te kopen?
De tijd zal het leren. We zullen Bitcoin uiteindelijk met Hindsight bias duiden. En nog lang en gelukkig leven, of Bitcoin nu de pot met goud blijkt te zijn of de kleren van de keizer.
Download de column op fondsnieuws:
https://www.fondsnieuws.nl/columns/gastcolumn/bitcoin-brengt-ons-terug-naar-de-prehistorie
of Stuur ons een mail: team@fpie.eu
